မွတ္သားဖြယ္ရာမ်ား

အပါယ္ေလးပါးဆိုသည္ကား။

၁။ ငရဲ                   …….. ခ်မ္းသာ အနည္းငယ္မရွိပဲ ၊ မီးေတာက္ မီးလွ်ံ ဓါးလွံ စက္တို႕၌ ခံရျခင္းကို ငရဲဟု ေခၚပါသည္။

၂။ တိရစ ၦာန္            …….. တရားကို မသိ ၊ စားျခင္း အိပ္ျခင္း ေမထုန္မွီ၀ဲျခင္းကိုသာသိေသာ ၊ မဂ္ဖိုလ္မွ ဖီလာကန္႕လန္႕ျဖစ္ေသာ သတၱ၀ါ။

၃။ ျပိတၱာ                …….. ခ်မ္းသာသုခမွ ကင္းေ၀းေသာ ဖုတ္ တေစ ၦ စေသာသတၱ၀ါ။

၄။ အသူရကာယ္       …….. စည္းစိမ္ခ်မ္းသာ ျမဴးထူးျခင္း စသည္တို႕ျဖင္႕ မျမဴးထူးမထြန္းပတက္ေသာ သတၱ၀ါ။

(ေန႕စံ၍ ညဥ္႕ခံ ၊ ညဥ္႕စံ၍ ေန႕ခံေသာ သတၱ၀ါ)

 

ကပ္သံုးပါး ။

၁။ ဒုဗ ၻိကၡႏ​ ၱရကပ္      …….. အစာေခါင္းပါး ငတ္မြတ္ျခင္းေၾကာင္႕ မ်ားစြာေသေၾကပ်က္စီးျခင္း။

၂။ သတ ၱႏ ၱရကပ္      …….. ေသေစတက္ေသာ ဓါး ၊ လွံ ၊ ေသနတ္ စေသာလက္နက္တို႕ျဖင္႕ အခ်င္းခ်င္းတိုက္ခိုက္ထိုးခုတ္၍ မ်ားစြာ ေသေၾကပ်က္စီးျခင္း။

၃။ ေရာဂႏ ၱရကပ္       …….. ကူးစက္တက္ေသာ အနာေရာဂါ က်ေရာက္သျဖင္႕ မ်ားစြာေသေၾက ပ်က္စီးျခင္း။

(ကပ္ – ကာလအပိုင္းအျခား)

 

အရပ္ျပစ္ရွစ္ပါး။

၁။ ငရဲ                   …….. ခ်မ္းသာအလ်ဥ္းမရွိေသာအရပ္။

၂။ တိရစ ၦာန္            …….. မဂ္ ဖိုလ္မွ ဖီလာကန္႕လန္႕ျဖစ္ေသာ သတၱ၀ါ။

၃။ ျပိတၱာ                …….. ခ်မ္းသာသုခကင္းေ၀းေသာ ဖုတ္-တေစ ၦ စေသာသတၱ၀ါ။

၄။ အသညေဇာ        …….. အရူပဘံု ၊ အသညသတ္ဘံု။

၅။ ပစၥႏ ၱေရာ            …….. ရတနာသံုးပါး မတည္၍ ရိုင္းစိုင္းေသာ သူတို႕အရပ္။

၆။ ၀ိကလိျႏၵိယ         …….. ပဋိသေႏၶအားျဖင္႕ က်ိဳး ၊ ကန္း ၊ ဆြံ႕အ ေသာသူအျဖစ္။

၇။ မိစ ၦာဒိဌိ             …….. မွားေသာအယူကိုယူေသာ မိစ ၦာဒိဌိတကၠဒြန္းျဖစ္ရျခင္း။

၈။ ဗုဒၶသုေညာ တိေဟတုေကာ …….. ဘုရားမရွိေသာ အခါကာလ၌ တိဟိတ္ပဋိသေႏၶ ေနေသာသူ။

(အရပ္ျပစ္ရွစ္ပါး – မဂ္ကိုရျခင္းမွ ကင္းေသာအရပ္ ၈-ပါး)

 

 

ရန္သူမ်ိဳးငါးပါး။

၁။ မီး                    …….. ေလာင္ကြ်မ္းေစတက္ေသာ ဓါတ္တစ္မ်ိဳး။

၂။ ေရ                   …….. ေသာက္ ၊ ခ်ိဳး ၊ ဖြတ္ ၊ ေလွ်ာ္ ေဆးေၾကာရေသာ အရည္ဓါတ္တစ္မ်ိဳး။

၃။ မင္း                   …….. ေရ ေျမ ကို အစိုးရေသာ ေလာကသမုတိနတ္။

၄။ ခိုးသူ                 …….. သူတစ္ပါး ပစၥည္းကို မသိေအာင္ တိတ္တဆိတ္ ယူတက္ေသာသူ။

၅။ အခ်စ္မႏွစ္သက္ေသာသူ …….. မိမိကိုမုန္း၍ ပ်င္စီးရာ ပ်က္စီးေၾကာင္း ၾကံတက္သူ။

 

၀ိပတၱိတရားေလးပါ။

၁။ ဂတိ၀ိပတၱိ           …….. အပါယ္ေလးဘံု၌ျဖစ္ျခင္း။

၂။ ဥပဓိ၀ိပတၱိ           …….. ယုတ္ည႕ံေသာ အတၱေဘာကို ရျခင္း။

၃။ ကာလ၀ိပတၱိ        …….. မေကာင္းေသာ မင္းတို႕၏ လက္ထက္ဟု ဆိုအပ္ေသာကာလ။

၄။ ပေယာဂ၀ိပတၱိ      …….. မေကာင္းေသာလံဳ႕လရွိျခင္း။

(၀ိပၸတၱိ – ပ်က္စီးျခင္း ၊ ေဖါက္ျပန္ျခင္း)။

 

ဗ်သနတရားငါးပါး။

၁။ ညာတိဗ်သန        …….. အေဆြအမ်ိဳးတို႕ ပ်က္စီးျခင္း။

၂။ ေဘာဗ်သန         …….. စည္းစိမ္ဥစၥာအရာအထူးတို႕ ပ်က္စီးျခင္း။

၃။ ေရာဂဗ်သန         …….. အနာေရာဂါေၾကာင္႕ ပ်က္စီးျခင္း။

၄။ သီလဗ်သန         …….. ေကာင္းေသာ အက်င္႕သီလ ပ်က္စီးျခင္း။

၅။ ဒိဌိဗ်သန            …….. ေကာင္းေသာအယူ၀ါဒ ပ်က္စီးျခင္း။

 ဒုစရိုက္တရား။

ဒုစရိုက္သည္ – မေကာင္းေသာအက်င္႕ကို ဆိုပါသည္။

ဒုစရိုက္သည္ – အကုသိုလ္ျဖစ္ပါသည္။

ကာယကံ ၃-ပါး ၊ ၀စီကံ ၄-ပါး ၊ မေနာကံ ၃-ပါး အားျဖင္႕ ဒုစရိုက္ ၁၀-ပါး ျဖစ္ပါသည္။ ဒုစရိုက္ ၁၀-ပါး တို႕တြင္ တစ္ပါးပါးကို ကမၼပထေျမာက္ေအာင္ လြန္က်ဴးမိပါက အပါယ္ေလးပါးသို႕ လားေစတက္ေသာေၾကာင္႕၄င္း ၊ ကမၼပထ မေျမာက္ေသာ ဒုစရိုက္သည္ ျဖစ္ေလရာဘ၀၌ အခြင္႕သာေသာအခါ ဆင္းရဲစြာေသာ မေကာင္းကိ်ဳးကို ျဖစ္ေစတက္ေသာေၾကာင္႕၄င္း ၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ျဖစ္သူ အေပါင္းတို႕သည္ ဒုစရိုက္ ၁၀-ပါးကို ေကာင္းစြာေရွာင္ၾကဥ္ရာ၏။